احتلال آستیگماتی یک اختلال بینایی ائکساری می باشد که هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده می شود.
دلیل ایجاد این اختلال این است که چشم به صورت کامل کروی نیست و باعث اختلال انکساری می شود و با تاری دید همراه است.
آستیگماتیسم هم می تواند به طور مادرزادی در هر فردی وجود داشته باشد و هم بر اثر ضربه یا بیماری های دیگر ایجاد شود، در صورتی که فرد از بدو تولد دچار این اختلال بینایی باشد هر چه سن او بالاتر برود این اختلال هم در او تشدید می یابد.
خوشبختانه درمان آستیگماتیسم بسیار ساده است و با تجویز عیتک طبی، لنز چشم طبی و یا جراحی بر طرف می شود.
برای اطلاعات بیشتر در خصوص این بیماری و نحوه ی تشخیص، علت و روش های درمانی آن تا انتهای این مقاله با من همراه باشید.
تعریف آستیگمات چشم
این اختلال که اغلب با اصطلاح آستیگمات شناخته می شود، از اختلالات عیوب انکساری به شمار می آید و معمولن در بیشتر افراد دیده می شود اما شدت آن در هر شخص متفاوت است.
در مجموع در تعریف اختلال آستیگماتیسم باید بگویم که در اصل چشم ما انسان ها حالت کروی دارد و وقتی نور به چشم می رسد یا منکسر می شود، یا منحرف که در نهایت باعث می شود فرد یک تصویر واضح از اشیاء، منظره و چهره ی انسان ها داشته باشد.
اما کسانی که دچار آستیگماتیسم هستند، حالت کروی چشمشان به شکل انتهای قاشق یا توپ راگبی در می آید و وقتی که نور به چشم شان می خورد، نور در چند جهت منکسر می شود و به همین دلیل فرد، تنها یک نقطه ی خاصی را واضح می بیند و بقیه نقاط در فاصله های متفاوت، تار و مواج دیده می شود.
به عبارت دیگر آستیگماتیسم یعنی، حالت قرنیه صاف باشد و منحنی نداشته باشد که در نتیجه باعث تاری دید می شود که شدت تاری دید در هر فرد می تواند متفاوت باشد.
چرا به اختلال آستیگماتیسم دچار می شویم؟
این نوع اختلال چشمی یک پدیده عجیب و غریبی نیست بلکه کاملن طبیعی و در بیشتر افراد وجود دارد که باعث تاری دید می شود.
اما شدت آن در هر فرد متفاوت است که می تواند به طور مادرزاد، ژنتیک یا در اثر آسیب و بیماری های چشمی دیگر ایجاد شود اما دلیل اصلی آن تا به حال به طور قطعی مشخص نشده است.
انواع آستیگماتیسم چشمی
به طور کلی این اختلال ، به دو دسته منظم و نا منظم تقسیم می شود که بدین صورت می باشد:
- آستیگماتیسم منظم: در این حالت قرنیه از یک جهت( مثلن از جهت عمودی)، بیشتر از یک جهت دیگر (جهت افقی) دچار خمیدگی شده باشد.
- آستیگماتیسم نامنظم: در این حالت انحنای قرنیه در سطح چشم به یک اندازه نیست و به شکل نامنظم است.
نشانه ها و علائم آستیگمات چشمی
علائم ونشانه های این عارضه ی بینایی در هر فرد می تواند متفاوت باشد اما یکی از شایع ترین علائم آن تاری دید می باشد.
اگر هنوز به پزشک مراجعه نکرده اید وعلت تاری دید شما مشخص نشده است حتمن در اولین فرصت نزد یک چشم پزشک بروید تا دلیل تاری دیدتان تشخیص داده شود.
زیرا تاری دید می تواند علت های متفاوتی مثل: خستگی یا خشکی چشم، یا دیگر بیماری های چشمی داشته باشد. توجه داشته باشید این اختلال باعث ضعف تمرکز دیداری در تمامی فواصل می شود و ممکن است به اختلال دوربینی یا نزدیک بینی تبدیل شوند.
به طور کل علائم آستیگمات عبارتند از:
- سر درد
- خستگی چشم
- مشکل دید درتاریکی و شب
- استرابیسم یا لوچی چشم ها
- تاری دید
- احساس فشار بر روی چشم ها به ویژه در هنگام تمرکز طولانی مدت
اختلال آستیگمات چگونه و با چه روش هایی تشخیص داده می شود؟
اگر به صورت دوره ای و منظم برای اطلاع از سلامتی چشم تان به چشم پزشک و یا اپتومترست مراجعه کنید، در صورتی که دچار آستیگماتیسم شده باشید به سادگی قابل تشخیص خواهد بود.
حتی برای اطمینان از وضعیت بینایی خود می توانید به مراکز بینایی سنجی مراجعه کنید.
چشم پزشکان یا اپتومتریست ها برای تشخیص این اختلال بینایی ممکن است روش های زیر را انجام دهند:
- بررسی میزان انحنای قرنیه بیماران
- بررسی وضعیت میزان تمرکز نور در چشم بیمار
- تست بینایی
راه های درمانی اختلال آستیگمات
اختلال های چشمی ناشی از عیوب انکساری معمولن با عینک طبی و یا لنز طبی قابل درمان است و در بعضی موارد خاص و حاد نیاز به جراحی چشم پیدا می کند.
حتی در بسیاری موارد نیازی به استفاده از لنز هم نیست و با استفاده از عینک، درمان خواهد شد. به طور کلی درمان آستیگماتیسم با این ۳ روش انجام می شود:
لستفاده از عینک طبی
اولین و ساده ترین روش درمان اصلاح آستیگماتیسم تجویز عینک با نمره ی آستیگمات است. نمره عدسی عینک بیماربا اعمال نمره آستیگمات ساخته می شود و فرد بعد از یک یا چندین دوره استفاده از عینک، درمان خواهد شد.
استفاده از لنز آستیگمات
برای درمان آستیگماتیسم به ویژه در افرادی که این اختلال در آن ها کمی شدت یافته است لنز طبی توریک دار تجویز می شود.
لنرهای توریک نرم می توانند با منحرف کردن نور در یک جهت بیشتر از جهات دیگر، به دیدن هر چه بهتر تصاویر بدون تاری دید کمک کند.
نوع دیگری از لنزهای طبی سخت برای درمان آستیگماتیسم وجود دارد که فقط مختص همین اختلال در نوع حاد می باشد، که پزشک بعد از معاینات لازم تشخیص می دهد چه نوع لنزی را برای شما تجویز کند.
در حقیقت کار لنزهای طبی توریک این است که با تبدیل شدن به اولین سطح انکسارکننده اشعه های نوری که به چشم وارد می شود، باعث ایجاد انعکاس و تمرکز دقیق تر دیداری شوند.
همانطور که قبلن هم گفتم لنزهای چشمی نسبت به عینک میدان دید وسیع تری دارند و فرد مبتلا به اختلال آستیگماتیسم، تصاویر را واضح تر خواهد دید و با آن احساس راحتی بیشتری دارد.
توجه داشته باشید با توجه به فوایدی که لنزهای طبی توریک دارند اما استفاده از آن برای همه مناسب نیست و حتمن باید توسط پزشک بعد از بررسی های لازم تجویز گردد.
درمان توسط جراحی
در جراحی عیوب انکساری به جهت درمان آستیگماتیسم، حالت قرنیه را تغییر می دهند تا به طور دائم این اختلال درمان شود.
زمانی که قرنیه چشم توسط عمل جراحی تغییر شکل می دهد باعث می شود تا قدرت تمرکز چشم افزایش پیدا کند و پرتوهای نوری دقیقن روی شبکیه چشم متمرکز شود و ئر نهایت باعث اصلاح بهبود دید در فرد می گردد.
لازم به ذکر است جراحی آستیگماتیسم در انواع مختلفی انجام میشود که پزشک با بررسی های لازم و مشاوره در خصوص انجام آن تصمیم نهایی را خواهد گرفت.
آیا کودکان هم دچار آستیگماتیسم می شوند؟
این نوع اختلال بینایی در کودکان هم وجود دارد و به آن اختلال در قدرت انکساری چشم گفته می شود.
اگر کودکی به این اختلال چشمی مبتلا باشد مثلا برای دیدن خطوط دوار نزدیک به هم دچار مشکل می شود و چشم هایش اذیت می شود و او را آزار می دهد.
خوشبختانه این بیماری در کودکان هم به راحتی قابل درمان است و با گذاشتن عینک کاملن بر طرف می شود .
اگر این عارضه تا قبل از ۳ سالگی ایجاد شود، اصلن جای نگرانی نیست.اما اگر شدت آن زیاد باشد بعد از ۳ سالگی قابل درمان خواهد بود.
در صورتی که نمره ی آستیگمات چشم کودک بیشتر از یک باشد، باید حتمن برای درمان از عینک استفاده کند زیرا در صورت عدم استفاده از عینک تبدیل به تنبلی چشم خواهد شد.
استفاده از عینک باعث می شود کودک همه چیز را واضح و صحیح ببیند، در نتیجه تا زمانی که بیدار است باید از آن استفاده کند.
آستیگماتیسم در کودکان با چه علائمی همراه است؟
این اختلال چشمی در کودکان نسبت به بزرگسالان کمی متفاوت است و اگر علائم های زیر را در او دیدید باید هر چه سریعتر نسبت به درمان او اقدام کنید.
معمولا بچه هایی که دچار آین اختلال می شوند، برای اینکه محیط اطراف و اشیاء را بهتر ببینند، چشمانشان را تنگ می کنند.
علائم دیگری که ممکن است در کودکان دیده شود، آبریزش چشم است و ممکن است به روشنایی به ویژه نور آفتاب حساسیت نشان دهند.
اما در بعضی موارد ممکن است فرزند شما هیچ کدام از این علائم را هم نداشته باشد ولی به طور مثال در هنگام بازی کردن، وسایل بازی اش را به چشمانشانزدیک کند تا آن ها بهتر ببینند یا اینکه شکاف پلکش را تنگ کند و یا سرش را پایین تر بگیرد تا به اشیاء نزدیک تر شود.
تمامی این مواردی را که ذکر کردم از علائم آستیگماتیسم در کودکان است که در صورت دیده شدن هر کدام از این ها در فرزندتان باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
روش های درمانی آستیگماتیسم در کودکان
در مقالات قبلی به این موضوع اشاره کردم که حتمن کودکانتان را از زمان نوزادی و تا قبل از ۳ سالگی نزد چشم پزشک ببرید تا اگر دچار اختلال بینایی است در همان سن درمان شروع شود چون شانس مداوا تا آن سن بسیار بالاتر است.
اما مشکل آستیگمات حتی اگر بعد از ۳ سالگی هم تشخیص داده شود جای نگرانی نیست و قابل درمان است.
عینک برای کودکان بهترین روش درمان است اما ممکن است، کودک بعد از چند سال استفاده از عینک درمان نشود و حتی شماره چشم او بالاتر هم برود که باید از روش های کمک درمانی استفاده کرد
- یکی از روش های کمک درمانی در بین کودکان مصرف ویتامین A است که به شدت در درمان اختلالات بینایی موثر است. ویتامین A در خوراکی هایی مثل هویج، کدو و اسفناج به وفور وجود دارد.
- دومین روش های کمک درمانی، انجام تمارین ورزش چشمی است که جزو تاثیر گذار ترین روش های درمان آستیگماتیسم در کودکان به شمار می آید
یک نوع از تمارین ورزشی برای درمان این اختلال بدین شکل است که کودک باید انگشت شصت خود را به فاصله ۱۰ سانتیمتری از بینی خود نگه دارد و تاجایی که چشمش می تواند آن را دنبال کند، انگشت را بالا ببرد و دو ثانیه صبر کند و انگشت را سر جای اول برگرداند.
توجه داشته باشید این روش و مصرف ویتامین حتمن باید با تجویز پزشک باشد و به هیچ وجه نمی توانید بدون مشورت با پزشک این کارها را انجم دهید.
این تمرین باید به مدت ۲ دقیقه و در هفته دو الی ۴ بار تکرار شود
درمان آستیگمات چشم کودکان با چه روش هایی انجام پذیر است؟
چشم همه ی ما انسان ها تا ۱۸ سالگی در حال رشد است و تا آن سن شکل نمی گیرد و تکامل نمی یابد. بنابراین کودکان نمی توانند برای درمان اختلالات بینایی از روش جراحی چشم استفاده کنند.
برای جراحی چشم، بیمار باید حتمن به سن ۱۸ سالگی رسیده باشد و بعد این عمل را انجام دهند که در این صورت عمل چشم موفقیت آمیز، قطعی و بدون بازگشت است.
استفاده از لنز طبی نیز برای کودکان تجویز نمی شود چون آن ها شرایط استفاده از آن را ندارند و باید بزرگتر ها برایشان بگذارند که این کار بسیار مشکل ساز است.
منبع: سایت دکتر رضا پورمازاد
منبع: وبلاگ ایران لتز
اپتومتریست: سحر قاسمی
ما در فروشگاه ایران لنزبهترین برند لنز چشمی رنگی در انواع لنز روزانه، لنز فصلی و لنز سالانه و یک بارمصرف را موجود داریم.
همچنین برای خرید انواع محصولات جانبی لنز چشم مانند قطره لنز چشم، مایع لنز، قرص لنز و دستگاه لنز گذار .. می توانید از بخش منو سایت به قسمت محصولات جانبی مراجعه کنید و در آنجا ثبت سفارش نمایید.